KAYISI Kayısı Kuzey Çin kökenlidir, dünya ülkelerine ipek yolu ticareti neticesinde yayılmıştır. Sadece ılıman ve sıcak iklimlerde yetiştirilebilir. Dünya üretimi yılda 2,5 milyon ton olup büyük çoğunluğu Akdeniz ülkeleri ve Avrupa‘ da üretilmektedir. 1998 yılı rakamlarına göre Türkiye 538.000 ton ile dünya kayısı üretiminin % 20‘ sini gerçekleştirmiştir ve bu üretim miktarı sürekli olarak büyüme eğilimi göstermiştir. Uzun yıllardır pazarda bir kriz oluşmamakta ve fiyatlar her zaman kaliteye göre belirlenmektedir. Kayısıda Dış görünüş ve lezzet çok önemlidir. Son yıllarda tarım alanlarındaki yenileştirme hareketleri bu iki özellik ile ilgili olarak önemli gelişmelerin elde edilmesine olanak sağlamıştır. Bunların yanı sıra iklim ve toprak kadar çeşit ve anaç seçimi de başarıya ulaşmak açısından önemlidir. Daha çok serbest formda ve hızlı bir şekilde derim durumuna geçen ve belirli endüstriyel işleme sektörü tarafından talep edilmesi nedeniyle aynı zamanda mekanik olarak toplanmaya uygun bir bitki türüdür. Ancak pazardaki değişim her zaman taze olarak tüketilmesi ve bununla birlikte meyvenin kalitesi kadar zedelenmeye ve manipülasyona karşı olan direnci, olgunlaşma takviminin uzaması ve düzenli verim yönünde olmaktadır. Endüstriyel işleme açısından uygun çeşitlerin seçimi her zamankinden önemli hale gelmiştir. Son yıllarda geleneksel erik anaçlarının (mirabolan) üretimine alternatif olarak bir çok yeni anaç yaygınlaşmıştır; mevcut durum itibarı ile gerek bu konuda bilgi olmaması gerekse deneme sürelerinin uzunluğu nedeniyle yaygın olarak kullanılan çeşitlerden sadece bazıları kullanılabilir durumdadır. Kayısının üretiminde anacın önemi gereği bütün kurumların üreticiye gerekli bilgileri vermek için çok yoğun bir şekilde çalışması gerekmektedir. SERA ÜRETİMLERİNDE HASAT ERKENE ALINABİLMEKTEDİR
Kullanılan anaçlar: Mir29C, Istahara, Adesoto, Marianna GF8/1
Ø Sert çekirdekli bir meyve bahçesinde dönüme ortalama 4 ton verim hedeflenmelidir. Tam verim yarı bodur anaçlar ile 4. sene yakalanır.
BELLA D'IMOLA Orijin: İtalyan, İmola çeşidinden elde edilmiştir. Ağaç: Sağlam ve hızlı büyüyen bir yapısı vardır; yüksek ve düzenli verimliliktedir; mayıs buketi ve bir yıllık dallar üzerinde meyve verir. Meyve: Orta irilikte, eliptik şekillidir; açık turuncu üzeri hafif kırmızıdır; meyve eti turuncu, orta sertlikte, yarma,tat kalitesi iyi, aroma ve sululuğu ortadır; özellikle yağışlı geçen senelerde çatlamalara ve "monilia" saldırılarına duyarlıdır. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 10 gün önce. Genel Düşünce: Kaliteli ve yoğun meyveleri ile erken verime geçen bir çeşittir; sürekli olarak seyreltme ihtiyacı göstermektedir. Aynı zamanda endüstriyel kullanım için de uygun bir çeşittir. .
BOCCUCCIA LISCIA
Klon CAV VİRUSTEN ARİ Orijin : Bilinmemektedir, Torre del Greco Napoli'de yetiştirilmiştir. Ağaç: Sağlam ve enine büyüyen bir yapısı vardır. Verimliliği sürekli ve yüksektir. Meyvelerini bir yıllık dallar üzerinde vermektedir. Meyve: İri, basık ve biraz uzun şekillidir; açık turuncu renkte ancak çok güneş alan yerleri biraz daha koyudur; meyve eti turuncu, sert, yarma, yüksek tat kalitesine sahip, yoğun aromalı ve suludur. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 10-11 gün sonra. Genel Düşünce: Kuzey bölgelerinde de iyi bir uyum göstermiştir; çok güzel dış görünüşlü meyveleri ile hasat dönemini uzatan bir çeşittir. Yağışlı geçen yıllarda üst taraflarında hafif çatlamalar meydana gelebilir .
BOCCUCCIA SPINOS
Klon IPVRCAV VİRUSTEN ARİ Orijin : Napoli, genetik olarak bilinmiyor. Ağaç: Kuvvetli bir yapıya sahiptir.Verimliliği yüksek ve süreklidir. Mayıs buketi ve bir yıllık dallarda meyve verir. Meyve: Orta irilikte, oval şekillidir; üzeri soluk kırmızı koyu sarı renktedir; meyve eti turuncu, sert, yarma ve çok iyi lezzet kalitesine sahiptir. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 8 gün sonra. Genel Düşünce: Gerek taze tüketim gerekse meyve suyu sanayine uygun bir çeşittir. .
CAFONA
IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin : Napoli. Ağaç: Oldukça güçlü, orta büyüklüktedir, meyve verimi iyi ve düzenlidir. Dal uçlarında ve karışık dallar üzerinde meyve verir. Meyve: Orta büyüklükte veya biraz daha küçük, yuvarlak-oval şekillidir; sarı rengi açıkta kalanlarda daha açığa doğru hafif ton farklılıkları gösterir; meyve eti sarı renkte ve orta dayanıklılıktadır, çekirdeğe yarı yapışıktır, orta lezzette, kokusu ve sululuğu azdır. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 3 gün önce. Genel Düşünce: Güçlendirilmiş klonu ve yüksek meyve verimi ile ilgi çeken eski bir çeşittir. .
CANINO TARDIO IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin : İspanya. Genetik kökeni bilinmemektedir. Ağaç: Oldukça güçlüdür, meyve verimi orta derecededir, çiçek demetleri ve bir yıllık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklükte ve oval şekillidir; canlı sarı renkli fonunun üstü belli belirsiz renklidir; meyve eti açık sarı renkte, orta dayanıklılıkta ve yarmadır. Hasat Zamanı: "S.Castrese"den 27 gün sonra. Genel Düşünce: Geççi bölgeler için ilginç bir çeşittir. Orta ve aşamalı verim verir.
CASTELBRITE Orijin : Kaliforniya. Fresno'da J.Weinberger tarafından elde edilmiştir. Ağaç: Güçlü ve verimlidir; hem bir yıllık dallar hem de çiçek demetlerinin üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklükte, yuvarlak-oval şekillidir; kabuğu canlı turuncu üzerine yayılmış kırmızı renklidir; meyve eti çok sert, lezzetli ve hafif mayhoştur. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 14 gün önce. Genel Düşünce: Sıcak bölgelerde erkenci bir çeşittir.
FRACASSO IPVRCAVKlonu VIRUSTEN ARİ Orijin : Napoli. Genetik kökeni bilinmemektedir. Ağaç: Orta güçlülükte, geniş görünümlüdür, meyve verimi orta derecede ve süreklidir, çiçek demetleri ile bir yıllık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklükte ve uzuncadır; sarı-turuncu fonunun üzerine parlak kırmızı renklidir; meyve eti turuncudur, dayanıklıdır, yarma ve oldukça lezzetlidir. Hasat Zamanı: "S.Castrese"den 11gün sonra Genel Düşünce: Görünümü ve meyvelerinin dış görünüm özellikleri ile ilgi çeken geççi bir çeşittir. Sanayilik olarak kullanılmaya da elverişlidir.
GOLDRICH (SUNGIANT) IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin : A.B.D. Washington'da H.Fogle tarafından elde edilmiştir. Ağaç: Orta güçlülükte, yüksek ve orta derecede verimlidir; kısmen kendine verimlidir. Tozlayıcıları:"BeIIa d'lmoIa", "Portici" ve "Sabbatani" dir. Mayıs buketleri ve sürgünler üzerinde meyve verir. Meyve: Büyük veya çok büyük, oval-üçgen şekillidir; canlı turuncu renklidir; meyve eti turuncu, yüksek dayanıklılıkta ve yarmadır, lezzeti orta düzeyde, kabuğu ekşi ve suyu azdır. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 3 gün önce. Genel Düşünce: Kuzey Bölgelerinin hem ovalık hem de tepelik yerlerine iyi uyum göstermiştir. Meyvelerinin büyüklüğü ve güzel renkliliği ile tanınır. Tozlayıcıya gereksinim duyar.
HARCOT IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin : Kanada. Ontario'da D.Layne tarafından elde edilmiştir. Ağaç: Orta güçlülüktedir, görünümü orta genişlikte, meyve verimi de orta derecededir. Tamamen kendine kısırdır. "Hargrand', "Harogem", "Noemi", "Pisana", "Dulcinea" gibi geç çiçeklenen çeşitler tarafından tozlanmalıdır. Öncelikle mayıs buketleri ve sürgünler üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklükte veya büyük ve ovaldir; güzel turuncu kabuğunun % 50'si parlak kırmızı renklidir; meyve eti canlı turuncu renkte, dayanıklı, yarma; lezzetli, orta derecede kokulu ve kabuğu ekşidir. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 3 gün önce. Genel Düşünce: Çiçeklerinin görünümü ve kokusu ile ilgi çekicidir. Düzenli meyve verimini garanti etmek için diğer çeşitlerin ortaklığından yararlanılmalıdır. Yüksek kaliteli üretimler için önerilebilir..
HAROGEM
Orijin : Kanada. Melezleme ile elde edilmiştir. Ağaç: Yüksek güçlülükte ve geniş görünümlüdür. Meyve verimi orta derecede ve süreklidir; öncelikle çiçek demetleri ve karışık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklükte, oval şekillidir; turuncu renkli kabuğunun % 50'si parlak kırmızıdır; meyve eti turuncu, dayanıklı ve yarmadır, lezzet özellikleri iyidir, çok kokulu değildir. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 4 gün sonra. Genel Düşünce: Meyve verimi ve ovanın pedoklimatik özelliklerine gösterdiği uyum ile Kanadalı çeşitler arasında en iyisidir. Meyveleri özellikle güzel ve lezzetlidir.
IVONNE LIVERANI
IPVRCAVKlonu VIRUSTEN ARİ Orijin : Italyan. Faenza (RA) bölgesinde ortaya çıkmıştır. Ağaç: Orta güçlülükte ve orta büyüklüktedir. Meyve verimi yüksek ve süreklidir, dardiler (elma ve armut ağaçlarında dalın ağaç kısmından başlayarak yaklaşık 2 cm boyunda meyve veren sürgünler,bunlar 1-2 sene sonra çiçek veren dallara dönüşürler) ve karışık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklükte, oval şekillidir; homojen canlı sarı renklidir; meyve eti turuncu renkte, yarma ,orta dayanıklılıkta ve kalitededir. Hasat Zamanı: "S.Castrese"den 3 gün önce. Genel Düşünce: Monilia'ya ve ilkbahar geç donlarına dayanıklıdır. Meyvelerinin büyüklüğü ve meyve veriminin sürekliliği onu ilginç kılan diğer özelliklerdir.
MONACO BELLO IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin: Vezüv Bölgesi, tohumdan üretilir. Ağaç: Oldukça güçlü ve büyüktür, meyve verimi süreklidir. Meyve: Büyük, elips şekillidir; homojen sarı-turuncu kabukludur; açık turuncu meyve eti, orta dayanıklılıkta, orta derecede lezzetli ve yarmadır. Monilia'ya duyarlıdır. Hasat Zamanı: "S.Castrese"den 3 gün önce. Genel Düşünce: Verimli ve büyük meyveli bir çeşittir. Lezzetindeki yetersizlik ve Monilia'ya karşı (belirli bölgelerde görülen çeşit) dayanıklı olmaması kullanımını sınırlandırır.
NINFA CAV Klonu VIRUSTEN ARİ
Lisans Başvuru No. 94NV99 CRPV lisansı ile çoğaltılmıştır. Orijin : Italyan. Bologna Üniversitesi C.M.V.F'si tarafından elde edilmiştir. Ağaç: Az güçlü, geniş yapılı, meyve verimi yüksek ve süreklidir; karışık dallar ile bir yıllık dallar üzerinde meyvelenir.Kendine verimlidir. Meyve: Orta büyüklükte, yuvarlak şekillidir; üzerinde belli belirsiz kırmızı renk görülen açık sarı renklidir; açık sarı meyve eti oldukça dayanıklı ve yarmadır, lezzet özellikleri ise orta düzeydedir. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 29 gün önce, "Tyrinthos"dan 12 gün önce. Genel Düşünce: Tarımsal açıdan kesilikle güvenilir bir çeşittir. Denenmiş çeşitler arasında bilinen en erkenci çeşittir. (Çukurova Bölgesinde Nisan sonu Mayıs başı)
PALUMMELLA IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ
Orijin: Genetik kökleri bilinmemektedir, Napoli bölgesinde ortaya çıkmıştır. Ağaç: Güçlü ve orta büyüklüktedir; meyve verimi yüksek ve süreklidir; dal uçlarında ve karışık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklüktedir, yuvarlak-elips şekillidir; canlı sarı yüzeyinin % 30'u uçuk kırmızı renklidir; meyve eti açık turuncu renkli, çok dayanıklı ve yarmadır, lezzeti orta, kokusu ve sululuğu azdır. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 1-2 gün sonra. Genel Düşünce: Son derece verimli, rustik bir çeşittir. Vezüv Bölgesi'nde yetişen diğer çeşitlere benzer. Sanayilik kullanım için de uygundur. .
PELESE DI GIOVANNIELLO Orijin : Genetik kökeni bilinmemektedir, Vezüv (NA) bölgesinde ortaya çıkmıştır. Ağaç: Oldukça güçlü yapılı, meyve verimi yüksek ve süreklidir; çiçek demetleri ve sürgünler üzerinde meyvelenir. Meyve: Büyük ve elips şekillidir; açık turuncu üzerine seyrek kırmızı renklidir; meyve eti açık turuncu, orta dayanıklılıkta, lezzet özellikleri çok iyi ve yarmadır. Hasat Zamanı: "S.Castrese"den 7 gün sonra. Genel Düşünce: Yetersiz dayanıklılığı ve renkleri nedeniyle ilgi yöre ile sınırlı kalmaktadır. Oldukça güzel dış görünüm özellikleri nedeniyle beğenilen meyveleri diğer yandan sürekli yağmurlarda çatlamaya müsaittir.
PISANA CAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin : Italyan. Pisa Üniversitesi'nde elde edilmiştir. Ağaç: Orta güçlülükte ve büyüklüktedir, meyve verimi orta dereceli ve süreklidir; öncelikle dal uçlarında meyvelenir. Meyve: Büyük ve ovaldir; canlı sarı renkli yüzeyinin % 50'si parlak kırmızıdır; turuncu meyve eti oldukça dayanıklı ve yarmadır, lezzet özellikleri mükemmel, kokusu ve sululuğu yüksektir. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 11 gün sonra. Genel Düşünce: Geççi oluşu, meyvelerinin kalitesi ve güzelliği ile ilgi çeken bir çeşittir. Meyvelenmesi yavaş olduğundan uygun zamanlı bir budama ile desteklenebilir. Meyvelenme süresi, meyveler dal uçlarında oluştuğu için uzundur.
PORTICI IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ
Orijin : Napoli. Kökeni bilinmemektedir. Ağaç: Orta güçlülükte ve yüksek yapılıdır, verimliliği yüksek ve süreklidir; mayıs buketleri ve karışık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Orta büyüklükte ve uzuncadır; açık turuncu renkli meyvelerinin açıkta kalanları çift renklidir; meyve eti turuncu, dayanıklı ve yarmadır, lezzetli, oldukça kokulu, orta derecede suludur. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 4 gün sonra. Genel Düşünce: Tüm ortamlardaki meyve verimi, yoğun rekoltesi ve sanayilik kullanıma uygunluğu ile oldukça geniş bir alanda kabul görmüştür. Yoğun yağışlı senelerde sap çevresinde çatlamalar görülebilmektedir.
RUBY
Lisans başvuru No. 1046 NV/90 Zanzi Fruitgrowing Equipment lisansı ile çoğaltılmıştır.
Orijin : Kaliforniya. "Royal"in mutasyona uğramış ve Allan Corrin tarafından ortaya çıkarılmış çeşididir. Ağaç: Güçlü, dik-geniş yapılı, meyve verimi düzenlidir ve geç çiçeklenir. Meyve: Orta büyüklükte, hemen hemen oval biçimli, birleşme çizgisine oranla hafif asimetriktir; sarı-krem renkli fonunun üzerinde % 60-90 oranında canlı kırmızı renklidir; turuncu meyve eti oldukça dayanıklıdır; güzel ve zengin tadı hoş ve güzel kokusu ile dengelenir. Yarma bir çeşittir. Hasat Zamanı : "S.Castrese"ile aynı zamanda. Genel Düşünce: Lezzeti mükemmeldir, meyve verimi süreklidir, kendini ilk bakışta tanınır kılan özel renkleri vardır. Taze olarak tüketilmeye ve yola dayanıklıdır.
TARDIF DE BORDANEIL Orijin : Fransız. Genetik kökenleri bilinmemektedir. Ağaç: Çok güçlü, orta büyüklükte ve verimliliktedir. Dal uçlarında ve bir yıllık dalların üzerinde meyvelenir. Meyve: Büyük, uzun, açık turuncu renkli ve birleşme çizgisi yeşildir, yüzeyinin % 50'si uçuk kırmızı ile kaplıdır. Meyve eti turuncu, yarma ve dayanıklıdır. Lezzet özellikleri mükemmel, kokusu ve sululuğu yüksektir. Hasat Zamanı: ‘San Castrese"den 21 gün sonra. Genel Düşünce : Geç olgunlaşması ve meyvelerinin kalitesi ile çok ilgi çeken bir çeşittir.
TYRINTHOS
Orijin : Yunanistan. Kökeni bilinmemektedir.. Ağaç: Orta güçlülükte, meyve verimi yüksek ve süreklidir; öncelikle dal uçlarında meyvelenir.. Meyve: Büyük, oval şekillidir; kırmızıyla renklenen açık turuncu kabukludur; meyve eti açık turuncu, sert, az lezzetli, kokusuz ve susuzdur. Hasat Zamanı: " San Castrese"den 16 gün önce. Genel Düşünce: Erken olgunlaşması ve düzenli verimliliği, bu çeşitin özellikle yüksek tepeler ile kalitenin daha da yükseldiği verimli tarım alanlarında yayılmasını desteklemiştir. Meyvelerinin iriliği, güzelliği ve verimi mükemmeldir. Sadece düşük lezzeti nedeniyle tercih edilmeyebilir.
VITILLO IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin : Napoli. Kökeni bilinmemektedir. Ağaç: Çok güçlü ve orta büyüklüktedir, meyve verimi yüksek ve süreklidir; öncelikle karışık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Büyük, oval biçimlidir. Sarı-turuncu renginin üzerine açıkta olanlarda kırmızı da eklenir. Meyve eti canlı turuncu renkli, çok dayanıklı, yarma, lezzet özellikleri yüksek ve kokusu yoğundur. Hasat Zamanı: "San Castrese"den 2 gün önce. Genel Düşünce: Meyvelerinin görünümü ve lezzeti ile çok ilgi çekicidir; meyve veriminin bozulabileceği ovalardan ziyade tepelik bölgelere daha uygundur
SAN CATRESE IPVRCAV Klonu VIRUSTEN ARİ Orijin : Genetik kökeni bilinmemektedir, Vezüv bölgesinde ortaya çıkmıştır. Ağaç: Çok güçlü, geniş görünümlüdür, meyve verimi yüksek ve süreklidir; hem karışık hem de bir yılllık dallar üzerinde meyvelenir. Meyve: Eğer iyi seyreltilmişse orta büyüklükte veya büyüktür, yuvarlak-elips biçimlidir, hafif ton farklı canlı sarı renklidir; meyve eti açık turuncu, yarma ve çok dayanıklıdır. Orta lezzette, mayhoş ve az kokuludur. Hasat Zamanı: Kuzeyde Temmuz'un ilk on günü içerisinde, Orta Bölgelerde Haziran'ın üçüncü on günü, Güneyde Haziran'ın ikinci on günü içerisinde olgunlaşır.
Genel Düşünce: Tüm bölgelerde meyve verimi yüksek ve sürekli olan bir çeşittir. Iyi bir lezzet elde edilebilmesi için doğru olgunluk derecesinde seyreltme ve rekolte yapılmalıdır. Sanayilik kullanım için uygundur.
|